هر بیمارستان یا مرکز درمانی که دارای اتاق عمل است، نیازمند کارشناس اتاق عمل می باشد. از این رو نیاز به این متخصصین در بیمارستان ها ملموس است.
کارشناس اتاق عمل
رشته اتاق عمل، یکی دیگر از رشته های علوم پزشکی و پیراپزشکی است، که در بین داوطلبان کنکور تجربی از محبوبیت زیادی برخوردار است. دانشجویان این رشته با اصول جدید اتاق عمل و تکنولوژی‌های نوین جراحی آشنا شده و مراقبت و کمک به اداره بیمار را قبل، حین و بعد عمل می‌آموزند. این افراد در واقع دستیار پزشک جراح در طی عمل جراحی است.
این رشته برای کسانی مناسب است که توانایی جسمانی بالایی دارند و ساعت ها می توانند در جراحی های طولانی بایستند. هم چنین در طول عمل با هوشیاری تمام تیم جراحی را در فرآیند عمل همراهی کنند. در برخی عمل های حساس، کارشناس اتاق عمل به بیمار نزدیک نمی شود، بلکه فقط ملزومات عمل را فراهم می کند.
واحدهای درسی کارشناس اتاق عمل
هدف از ارائه رشته اتاق عمل تربیت نیروی انسانی آگاه، متعهد و کارآمد است. این نیرو با کسب توانایی های حرفه ای به نحو احسن در اتاق عمل خدمت می کند.
واحدهای درسی این رشته آناتومی، فیزیولوژی، بافت و آسیب شناسی، میکروب و باکتری، فارماکولوژی، اصطلاحات پزشکی، رادیولوژی، هوشبری، فیزیک پزشکی، تکنولوژی جراحی عمومی، قلب، اورولوژی، پلاستیک، اعصاب، چشم، ENT ، اطفال و زنان و … است.
استخدام کارشناس اتاق عمل
بازار کار رشته اتاق عمل، نسبتا خوب است. زمینه کاری برای اشتغال فارغ التحصیلان این رشته، در هر مکانی که نیاز به عمل یا مهارت های فنی آن باشد، حس می شود. فارغ التحصیلان این رشته می توانند در مراکز زیر مشغول به کار شود:
بیمارستان های خصوصس و دولتی
درمانگاه ها
اورژانس
بخش های مختلف جراحی
ریکاوری
مراکز آندوسکوپی
رادیولوژی
وظایف کارشناس اتاق عمل
دریافت دستور و برنامه کار از سرپرست مربوطه
اطمینان یافتن ازسالم بودن و کارای دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز جهت عمل جراحی قبل از شروع عمل (شامل: ساکشن، چراغ سیالتیک و…) و گزارش هرگونه نقص و یا خرابی به مسئول مافوق
اطلاع از وجود لوازم و امکانات مورد نیاز اعمال جراحی و گزارش موارد ناکافی و کمبود ون قایص به مسئول مافوق
آشنایی با روش استرالیزاسیون و ضدعفونی و به کارگیری آنها
کنترل اتاق عمل از نظر نور کافی، سیستم برق رسانی، درجه حرارت، رطوبت ،پاکیزگی، ایمنی و …
آماده نمودن اتاق عمل با لوازم و وسایل جراحی بر طبق لیست عمل جراحی
کنترل پرونده بیمار قبل از جراحی برای اطمینان از کامل بودن مدارک پزشکی مورد نیاز (مانند: اجازه عمل و آمادیگهای عمل، داروهای قبل ازعمل، عدم داشتن وسایل مصنوعی و …)
کنترل و اطمینان از استریل بودن لوازم و بسته های وسایل
تنظیم تخت جراحی و چراغها برحسب نوع و ناحیه عمل
قرار دادن کلیه دستگاه ها و تجهیزات در اطراف تخت جراحی بر طبق قابلیت دسترسی و نیاز
وظایف کارشناس اتاق عمل قبل از عمل
ایفای نقش سیار قبل از عمل: برقراری ارتباط و ارائه آموزشهای لازم به مددجو، کنترل بیماراز نظر آمادگی جسمی و روانی جهت عمل جراحی، کنترل نام بیمار با پرونده و لیست عمل و دستبند مشخصات، هدایت بیمار به تخت عمل، قراردان بیمار بر روی تخت به نحوی که هیچگونه صدمه ای به وی وارد نگردد و حریم بیمار حفظ شود و…
در زیر با ایفا کننده نقش سیار حین عمل آشنا خواهید شد.
حضور در تمام طول عمل و اشراف بر محیط و اتفاقات و وضعیت بیمار،
کمک به پرستار اسکراب و جراحان در پوشیدن گان و دستکش و …
بازنمودن پوشش های اولیه بسته های استریل و نخ ها و سایر وسایل و در اختیار گذاردن آن ها، پرب منطقه عمل (با توجه به همگن بودن جنسیت)، شمارش و ثبت نخ، گاز، لنگ گاز، درن و …
قبل از اتمام به همراه تیم جراحی و جمع گروه جراحی و آماده نمودن آن ها
توجه و تشخیص تغییر در وضعیت بیمار
گزارش به تیم و تامین نیاز وضعیت جدید در جهت اصلاح تغییر به وجود آمده
نگهداری و جمع آوری نمونه بر طبق سیاست بیمارستان و ثبت مشخصات بر روی ظرف حاوی نمونه و فرستادن آن به آزمایشگاه بر طبق دستور العمل و دریافت رسید
ثبت و کنترل زمان های درخواست شده گروه جراحی مانند زمان تورنیکت
وظایف کارشناس اتاق پس از عمل
در زیر با ایفا کننده نقش سیار پس از پایان عمل آشنا خواهید شد.
کمک در پانسمان محل جراحی
برداشتن پوشش ها بارعایت موازین شرعی و آماده نمودن بیمار جهت انتقال به ریکاوری
تکمیل نمودن کلیه گزارشات و موارد ثبتی که از ابتدای عمل ثبت گردیده بود
خارج نمودن وسایل مربوط به عمل جراحی قبلی و آماده نمودن اتاق جهت عمل بعدی
وظایف کارشناس اتاق عمل نقض اسکراپ در حین جراحی
در زیر به شرح وظایف ايفا کننده نقش دست شسته (اسكراب) در حين چراحی آشنا خواهید شد.
دست شستن برطبق دستورالعمل
پوشيدن گان و دستكش استريل
پوشاندن ميزها با پوشش استريل و قرار دادن وسايل و لوازم به شكل استريل بر روي آنها (شامل وسايل جراحي، نخ، درنها، گاز و … )
شمارش و كنترل كليه وسايل و لوازم مصرف شده (گاز، لنگاز، قيچي ، پنس، سوزن، نخ، درنها و … ) در شروع و در طول عمل و پايان عمل بهمراه فرد سيار
كنترل لوازم جراحي درون ست هاي جراحي قبل از عمل بر طبق شناسنامه هر ست جراحي
كمك در شستن نهايي پوست بيمار (درپ) و پوشاندن بيمار با پوششهاي استريل
نظارت بر رعايت نكات استريل توسط تيم جراحي در طول عمل
اطلاع به تيم جراحي در صورت خيس بودن شانها بمنظور پيشگيري از سوختگي
وظایف کارشناس اتاق عمل دست شسته در پایان عمل
در زیر به شرح وظایف ايفا کننده نقش دست شسته در پايان عمل اشاره خواهیم کرد.
كمك به پانسمان محل عمل
برداشتن پوششهاي استريل با رعايت موازين شرعي و حريم بيمار و آماده نمودن بيمار جهت انتقال به ريكاوري
گزارش و ثبت كليه اقدامات انجام شده و وسايل متصله به بيمار به مسئول ريكاوري
لباس اتاق عمل
لباس جراح شامل یک دست بلوز و شلوار، یک عدد ماسک، کلاه و گان مخصوص سر آستین کشدار می باشد. لباس اتاق عمل معمولا از جنس پنبه و به رنگ های سبز، آبی آسمانی و یا خاکستری کمرنگ استاین رنگ ها چشم را کمتر خسته می کنند. هم چنین نگاه کردن به این این طیف رنگ ها می‌تواند باعث تقویت دید جراح به اشیای قرمز یعنی خون شود. ویژگی مهم این لباس قابلیت چند باره استریل آن می باشد.
از ویژگی های لباس اتاق عمل می توان به کاربردی بودن لباس، مقاومت در برابر پارگی، راحتی در پوشیدن ، وزن سبک، ضد آب ژاول، قابل استریل و ضد عرق اشاره کرد.
کلام آخر
دانش‌آموختگان رشته اتاق عمل عضوی از تیم بهداشتی-درمانی خواهند بود. این افراد به عنوان بخشی از تیم جراحی برای کمک به اجرای عمل در اتاق عمل بیمارستان ها، ایفای نقش می‌کنند.
ما در تیم قدرتمند جمشیدیان هلث Jamshidian Healt با برگزاری دوره های آموزش پزشکی و پرستاری به صورت مجازی و حضوری با بالاترین سطح کیفیت توسط استاد خسرو جمشیدیان گامی در جهت بهبود وضعیت سلامت کشورمان برداشته ایم. امیدواریم استفاده از این دوره ها و مطالب برای شما مفید بوده باشد.
