دگزامتازون یا دگزا یک داروی ضد التهاب بوده که به صورت قرص، آمپول، قطره، شربت، پماد عرضه می شود. دگزا یک داروی کورتیکواستروئیدی پرکاربرد در بسیار از مشکلات التهابی می باشد. دقت کنید که از این دارو به هیچ عنوان بدون نسخه پزشک استفاده نکنید. هم چنین قطع ناگهانی دگزامتازون می‌تواند علائم ناخوشایندی را درپی داشته باشد؛ بنابراین قبل از مصرف و قطع این دارو حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.
دگزامتازون چیست؟
کورتیکواستروئیدها به صورت طبیعی در بدن تولید و منجر به حفظ سلامتی می شوند. دگزامتازون Dexamethasone از دسته کورتیکواستروئیدها می باشد که به صورت خوراکی و تزریقی استفاده می‌شود. استروئیدهای خوراکی در درمان طیف گسترده ای از بیماری ها استفاده می شوند. این دارو با حداقل پتانسیل حفظ سدیم و سرکوب مهاجرت نوتروفیل‌ها، کاهش تولید واسطه‌های التهابی و معکوس شدن افزایش نفوذپذیری مویرگی، التهاب را کاهش داده و پاسخ ایمنی طبیعی را سرکوب می‌کند.
فهرست عنوان
قرص دگزامتازون
این قرص منجر به کاهش التهاب از طریق سرکوب مهاجرت لوکوسیت های چند هسته ای، فیبروبلاست ها، بازگشت نفوذپذیری افزایش یافته مویرگی و پایداری لیزوزوم ها می شود. دوز این دارو بر اساس نوع بیماری و درجه شدت آن توسط پزشک تعیین خواهد شد. توجه کنید قرص دگزامتازون را به همراه غذا یا بعد از غذا مصرف کنید. موارد منع مصرف دارو شامل کودکان کمتر از دو سال، سایکوز، حساسیت مفرط به دارو، ترومبوسیتوپنی ایدیوپاتیک، عفونت قارچی می باشد.
فواید دگزامتازون
این دارو در بیماری های التهابی و خود ایمنی به بدن کمک می کند. دگزا برای درمان بیماری‌هایی مانند آرتروز، اختلالات خون یا هورمونی، واکنش‌های آلرژیک، بیماری‌های پوستی، مشکلات چشمی، مشکلات تنفسی، اختلالات روده، سرطان، درمان التهاب پوست، مفاصل و ریه‌ها استفاده می‌شود.
در تحقیق بیان شده است که تزریق ۸ میلی گرم دگزامتازون، لرز پس از عمل جراحی را کاهش می دهد.
طریقه مصرف دگزامتازون
دگزامتازون با اینکه اثر ضدتهوع دارد ولی اگر به صورت وریدی شوت تزریق شود باعث استفراغ و خارش کشاله ران و زیر بغل می شود. بهتر است با ۳ cc آب مقطر رقیق و آهسته تزریق شود.
نکات مهم در تزریق آمپول دگزا
آبسه استریل آبسه ای است که در واقع دگزا در محیط بسته داخل بافت گیر می کند و آبسه ای که چرک می کند و عفونت داره نیست. برای جلوگیری از ایجاد آبسه استریل و جلوگری از نشت مواد به بافت زیر جلد انجام نکات زیر حائز اهمیت است:
- ابتدا محل تزریق را کاملا ضدعفونی کنید.
- دگزا داخل دلتوئید تزریق نمی شود، برای تزریق سعی کنید در وستوس لترالیس یا دورسو گلوتئال(عضلاتی که بزرگتر باشه) تزریق کنید.
- نیدلی که برای تزریق دگزا انتخاب می کنید حتما نیدل ۲۱ باشد. (از سایز ۲۳ هم می توانید استفاده کنید)
- دگزامتازون را عمیق deep تزریقش کنید با اینکه رو دارو نوشته شده، ولی مراقب باشید.
عوارض دگزامتازون
مصرف طولانی مدت دگزامتازون بر روی استحکام استخوان ها اثر می گذارد به همین‌خاطر سنجش تراکم استخوان در بیماران بسیار حائز اهمیت می باشد.
دگزامتازون با اینکه اثر ضدتهوع دارد ولی اگر به صورت وریدی سریع یا شوت تزریق شود، باعث حالت تهوع و گاها استفراغ، سوزش و خارش در ناحیه کشاله ران، زیر بغل و غیره می شود. در صورتیکه این دارو در عمل جراحی زمان اینداکشن به عنوان ضد تهوع استفاده می شود.
در زیر با سایر عوارض تزریق وریدی دگزاماتزون آشنا خواهی شد.
- احتباس مایعات
- تورم در دست یا مچ پا
- افزایش اشتها
- تغییرات خلقی
- مشکل در خواب
- بثورات پوستی
- کبودی یا تغییر رنگ
- آکنه
- افزایش تعریق
- افزایش رشد مو
- سردرد و سرگیجه
- حالت تهوع
- استفراغ
- ناراحتی معده
برای جوگیری از عوارض تزریق این دارو بهتر است با ۳ cc آب مقطر رقیق و آهسته تزریق شود.
موارد منع مصرف دگزامتازون
توجه به این نکته ضروری است که یکی از عوارض دگزامتازون بالا بردن قند خون در افراد مبتلا به دیابت است. لذا قبل از تزریق دگزا از وجود دیابت در بدن بیمار مطلع شوید. در زیر موارد منع مصرف دگزامتازون را توضیح خواهیم داد:
- خانم‌ها و آقایان با امکان باروری(مالتیپل میلوما)
- افراد سالمند، کودکان و نوجوانان
- افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف
- افراد دارای عفونت فعال یا توبرکلوزیس فعال یا نهفته یا آمیبیازیس فعال یا نهفته
- افراد در معرض خطر ابتلا به عفونت
- افراد در مواجهه با سرخک یا واریسلا
- ناقلین HBV
- افراد دارای فشارخون بالا
- خطر فئوکروموسیتوما
- نارسایی احتقانی قلب CHF
- افراد دارای سکته‌ی قلبی اخیر
- افراد دارای دیابت
- افراد دارای پپتیک اولسراتیو یا کولیت اولسراتیو یا دایورتیکولیس
- افراد دارای آناستوموز اخیر روده
- خطر پرفوراسیون گوارشی
- افراد دارای اختلالات تشنجی یا اختلالات اعصاب و روان یا اختلالات تیروئید
افراد مبتلا به استئوپروز یا در معرض استئوپروز - میاستنی گراویس
- مبتلا به التهاب عصب چشم
- مبتلا به نارسایی کلیوی
- مبتلا به سیروز
- خطر ترومبوآمبولی
درمان سرما خوردگی با دگزامتازون
علائم سرماخوردگی مانند آبریزش بینی، بدن درد و تب، ناشی از جنگ بین سیستم ایمنی بدن ما با عوامل بیگانه می باشد. اگر هنگام سرما خوردگی دگزامتازون تزریق کنیم تمام علائم سرماخوردگی اعم از آبریزش بینی، تب و بدن درد قطع می شود. اما با تزریق این دارو میکروب ها را از بین نمی بریم بلکه سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنیم. درنتیجه زمینه برای عفونت باکتریایی مانند عفونت ریه، عفونت گلو، عفونت گوش و… فراهم می شود.
سعی کنید بجای تزریق آمپول دگزامتازون سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید که درمان زودتر اتفاق بیفتد و به هیچ وجه خود درمانی نکنید.
سخن نهایی
دگزامتازون یا دگزا یک داروی کورتیکواستروئیدی برای درمان مشکلات التهابی، آرتروز، اختلالات خون یا هورمونی،واکنش‌های آلرژیک، بیماری پوستی، مشکلات چشمی و تنفسی، اختلالات روده و غیره می باشد.
آکادمی جمشیدیان هلث با برگزاری دوره های آموزشی پزشکی و پرستاری حضوری و آنلاین از جمله دوره مدیریت کسب و کار، دوره زخم و استومی، دوره مدیریت راه هوایی، دوره تزریقات، دوره کمک پرستاری، دوره بخیه، دوره پوست، دوره بوتاکس و … با بهره گیری از تیم قوی و با مهارت، گامی در جهت بهبود وضعیت سلامت کشورمان برداشته اند.
آموزش های این موسسه به گونه ای است که مناسب تمام افراد جامعه بوده و می توانند در این دوره ها شرکت کنند و کسب مهارت کنند. این مرکز علاوه بر آموزش، می تواند در مورد تاسیس کلینیک و شروع کسب و کار در حوزه سلامت نیز به شما کمک کند تا بتوانید با بینش درست و اطمینان خاطر در این راه قدم بردارید.
سلام
حدود ۲۰ سال میشه ک مصرف مداوم بدون فراموش کردن ، هرروزه ۳ عدد قرص دگزامتازون نیم رو مصرف کردم و حدود ۹ سال همزمان با مصرف قرص دگزا که شدیدا بهش وابسته شده بودم هفته ای یک دونه آمپول دگزا متازون در بعضی مواقع در هفته ۲ عدد امپول برای رفع سردرد میگرن تزریق کردم . چیزی ک در ظاهر برام مشخص شد افزایش وزن و خستگی همیشگی در عضلات پاهام ب علت مصرف این همه سال از قرص و امپول دگزا جزیی ازعوارض این دارو بود .
ب طور اتفاقی و بیشتر ب خاطر در دسترس نبودن برای تهیه دگزا ۲ ماه پیش مصرف قرص و تزریق امپول ب خودی خود مصرفش برای من قطع شد فکر کنم بعد از گذشت ۲ هفته درد شدیدی در تاندون هر دو دست مخصوصا اخر شب و اول صبح رو تحمل میکردم الان ک ۲ماه دوری از دگزا رو تحمل میکنم وقتی از جام بلند میشم طوری سرگیجه میگیرم وچشام سیاهی میره ک حتما باید ب ی چیزی تکیه بدم ک نیوفتم و همون لحظه احساس حالت تهوو حدود ۵ ثانیه رو دارم الان با به همراه داشتن همه این چیزا وقتی بیشتر از ۵ دقیقه روی صندلی یا زمین بشینم وقتی بلند میشم و این مراحل بد سرگیجه رو میگذرونم وقت راه رفتن تا ده قدم اول احساس میکنم تاندون پاشنه پام کوتاه شده و نمیتونم ب حالت عادی راه برم ک همراه با درد حدود ده قدم روی پاشنه راه میرم تازه یواش یواش راه رفتنم ب حالت عادی برمیگرده ب طرز وحشتناکی کاهش وزن گرفتم
چجور بیماری رو گرفتم و با ۴۰ سال سنی ک دارم ایا امکان خوب شدنم هست یا ایکه دیگه خیلی دیر شده لطفا کمکم کنید تا از این وضعیت بیام بیرون
سلام، این مشکل واقعا پیچیده ست و تقریبا تمام سیستم غدد و هورمونی رو درگیر کرده،علائم شما هم ناشی از کاهش شدید منابع کورتون بدن هست.
حتما و در اسرع وقت به فوق تخصص غدد مراجعه کنید.
موفق باشید
جمشیدیان هلث
از شما و تیم عالی و صبرتون سپاسگزارم
واقعا کارگاه تزریقات رو با دلسوزی یاد میدادن و هدفشون این بود که یادگیری واقعی و عملی داشته باشیم نه صرفا تئوری.
خانم مربی با اینکه همه رفته بودن بازم حاضر شد وایسته و بهمون کمک کنه و جواب سوالامونو بده